Οι όροι της ηλεκτροκίνησης, που έχουν συγκεντρωθεί τον τελευταίο καιρό στο λεξιλόγιό μας είναι πια πολλοί. Η AUTO BILD εξηγεί τους πιο σημαντικούς από αυτούς σχετικά με τα ηλεκτροκίνητα μοντέλα, την τεχνολογία της φόρτισης τους και τα κίνητρα αγοράς, που παρέχονται από το κράτος.
Οι μεγαλύτερης ηλικίας αναγνώστες μας, που ασχολούνται με το αυτοκίνητο εξ ιδίας εμπειρίας, σίγουρα θυμούνται κατά τη δεκαετία του 1990 την εποχή της… περίφημης απόσυρσης των παλιών μοντέλων, που δεν εξοπλίζονταν με καταλύτη, και η οποία έδινε στους υποψήφιους αγοραστές αυτοκινήτων… νέας τεχνολογίας οικονομικά κίνητρα για την αγορά του «προχωρημένου» αυτοκινήτου. Στη σύγχρονη εποχή της ηλεκτροκίνησης, ακόμα και στην Ελλάδα, έχει ανακοινωθεί το χρηματικό ποσό της επιδότησης για την αγορά ενός e-αυτοκινήτου, που φτάνει έως και τα 5.500 ευρώ. Μπορεί να διευκολυνθεί περαιτέρω η αγορά ενός ηλεκτροκίνητου οχήματος στη χώρα μας; Ας δούμε πρώτα τι ισχύει στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη αγορά αυτοκινήτων στην Ευρώπη. Όσο για το… αλφαβητάρι, αυτό δεν τηρήθηκε σε όλες τις περιπτώσεις, ελλείψει όρων, ενώ αρχικά παρουσιάζουμε τους ξενόγλωσσους και στη συνέχεια τους ελληνικούς.
CCS είναι στο εξωτερικό το αρχίγραμμα για τη φράση "combined charging system", που περιγράφει ένα (σύνθετο) σύστημα ταχείας φόρτισης, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά standard. Η διαδικασία της φόρτισης και οι εκδοχές από τις πρίζες, που χρησιμοποιούνται, είναι στοιχεία τυποποιημένα. Έτσι, σε μία πρίζα CCS είναι δυνατή η φόρτιση είτε μέσω συνεχούς ρεύματος είτε μέσω εναλλασσόμενου. Την ίδια στιγμή, η ισχύς της φόρτισης των φορτιστών εκτείνεται από τα 20 έως τα 100 kW, ενώ σχεδιάζονται εξελιγμένες εκδοχές τους, δυνατότητας από 150 έως 350 kW.
IONITY Πρόκειται για μια συμφωνία των Audi, BMW, Ford, Mercedes, Porsche και Volkswagen στο πλαίσιο της ηλεκτροκίνησης. Οι παραπάνω κατασκευαστές αυτοκινήτων ετοιμάζουν ένα δίκτυο εξαιρετικά γρήγορων σταθμών φόρτισης κατά μήκος των μεγάλων ευρωπαϊκών αξόνων κυκλοφορίας. Λέγεται, δε, ότι η φόρτιση σε αυτούς θα γίνεται με έως και 350 kW. Σήμερα υπάρχουν στη Γερμανία 60 σταθμοί, ο καθένας με τέσσερα σημεία φόρτισης.
TYPE 2 Το τριφασικό βύσμα «τύπου 2» είναι το πιο κοινό στην Ευρώπη και έχει καθιερωθεί ως standard. Επίσης, σε ιδιωτικούς χώρους παρέχεται δυνατότητα φόρτισης έως και 22 kW! Τα περισσότερα κοινόχρηστα σημεία φόρτισης είναι εξοπλισμένα με βύσμα «τύπου 2».
WALLBOX Οι ιδιωτικοί σταθμοί φόρτισης με εναλλασσόμενο ρεύμα (AC), τα λεγόμενα και wall boxes, διατίθενται σε τρία επίπεδα ισχύος: κάτω από 5 kW, 11 kW και 22 kW. Ανάλογα με τον πάροχο ηλεκτρικού ρεύματος και τον εξοπλισμό, ένα wall box κοστίζει (στη Γερμανία) μεταξύ 500 και 1.500 ευρώ.
ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Όταν ο ηλεκτροκινητήρας «φρενάρει» μηχανικά, μια ποσότητα ενέργειας, που αποθηκεύεται στο όχημα μέσω κινητικής ενέργειας, πηγαίνει χαμένη και δημιουργεί θερμότητα. Αυτή η κινητική ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέσω της ανάκτησης. «Ανάκτηση» σημαίνει και ανάκτηση ενέργειας μέσω της επιβράδυνσης.
ΕΝΟΙΚΙΑΣΗ ΜΠΑΤΑΡΙΑΣ Ορισμένοι κατασκευαστές παρέχουν στους αγοραστές ηλεκτρικών αυτοκινήτων τη δυνατότητα ενοικίασης της ακριβής μπαταρίας. Σε αυτήν την περίπτωση, το e-αυτοκίνητο αγοράζεται χωρίς μπαταρία, κάτι που μειώνει την τιμή αγοράς του κατά μερικές χιλιάδες ευρώ. Ωστόσο, ο πελάτης καλείται να πληρώνει και μια μηνιαία δόση για την μπαταρία. Αν νοικιάσει την μπαταρία αντί να την αγοράσει, θα πάρει μια νέα μπαταρία ακόμα και μετά από την περίοδο εγγύησης σε περίπτωση αποτυχίας της, όπως ολική ζημιά ή απώλεια χωρητικότητας.
ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η κατανάλωση ισχύος καθορίζεται σύμφωνα με την εργαστηριακή δοκιμή, που χρησιμοποιείται και για αυτήν ενός συμβατικής τεχνολογίας κινητήρα (diesel ή βενζίνης). Επίσης, η κατανάλωση δεν ανακοινώνεται σε λίτρα ανά 100 χιλιόμετρα, αλλά, κατά κανόνα, σε kWh ανά 100 χιλιόμετρα. Οι εκπομπές CO2 ανακοινώνονται ως μηδενικές, καθώς οι εκπομπές από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας δεν λαμβάνονται υπόψη.
ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ Ένας κινητήρας που τροφοδοτείται από ηλεκτρισμό, ο οποίος είναι πιο απλός σε σύγκριση με έναν κινητήρα εσωτερικής καύσης και που παράγει μεταβαλλόμενα μαγνητικά πεδία, τίθεται έτσι σε κίνηση. Ένα κινούμενο μέρος (ρότορας) περιστρέφεται μέσα ή γύρω από ένα ακίνητο τμήμα (στάτορας) μέσω έλξης και απώθησης.
ΚΙΝΗΤΡΑ ΑΓΟΡΑΣ Εκτός από το περιβαλλοντικό bonus για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων, υπάρχουν επίσης προγράμματα επιδότησης για ιδιωτικούς σταθμούς φόρτισης. Στη Γερμανία, ορισμένοι δήμοι και τοπικοί πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας προσφέρουν επιδοτήσεις για wall box. Το ομοσπονδιακό κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας χορηγεί, μάλιστα, επιδότηση έως και 50% (κατ ανώτατο όριο 2.000 ευρώ)! Επιπλέον, η τράπεζα παροχής κινήτρων "KfW" υποστηρίζει το κόστος κατασκευής σε ποσοστό από 10 έως 30% συμπεριλαμβανομένου του wall box.
ΜΠΑΤΑΡΙΑ Το πιο ακριβό εξάρτημα στα περισσότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Οι μπαταρίες ιόντων λιθίου, οι οποίες χρησιμοποιούνται επίσης σε smartphone ή laptop, είναι standard. Αποθηκεύουν ενέργεια και την απελευθερώνουν ξανά, καθώς τα ιόντα λιθίου κινούνται μεταξύ των πόλων σε ηλεκτροχημικά κύτταρα.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ BONUS Στο πλαίσιο του πακέτου οικονομικής στήριξης εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γερμανίας αποφάσισε να ενισχύσει περαιτέρω τα κίνητρα αγοράς για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και plug-in-υβριδικά μοντέλα: Εκτός από το περιβαλλοντικό bonus, που φτάνει στη χώρα έως και τα 6.000 ευρώ, τα μισά από τα οποία επιβαρύνουν το κράτος και το υπόλοιπο ήμισυ τον εκάστοτε κατασκευαστή αυτοκινήτων, θα υπάρξει μέχρι και το τέλος του 2021 «bonus καινοτομίας» της τάξης των επιπλέον 3.000 ευρώ.
ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΚΥΚΛΩΝ Πόσο συχνά μπορεί να φορτιστεί και να αποφορτιστεί μια μπαταρία προτού η χωρητικότητά της υποχωρήσει κάτω από ένα ορισμένο ποσοστό. Οι αναμενόμενες σχετικές τιμές ποικίλλουν. Η VW, για παράδειγμα, εγγυάται με τα μοντέλα ID ότι έπειτα από οκτώ χρόνια ή 160.000 χιλιόμετρα, τουλάχιστον το 70% θα είναι διαθέσιμο. Οι αξιολογήσεις των Tesla Model S με το αυξημένο περιθώριο καλής λειτουργίας δείχνουν ότι οι μπαταρίες τους γερνούν πολύ πιο αργά σε σχέση με το αναμενόμενο.
ΣΥΝΕΧΕΣ ΡΕΥΜΑ Το DC (συνεχές ρεύμα - direct current), σε αντίθεση με τη φόρτιση εναλλασσόμενου ρεύματος, είναι η γρηγορότερη επιλογή τροφοδοσίας μπαταριών με ηλεκτρική ισχύ. Το εναλλασσόμενο ρεύμα από την πρίζα μετατρέπεται απευθείας στο φορτιστή. Είναι πολύ πιο γρήγορο μεν και επίσης πιο περίπλοκο και ακριβό, δε. Επομένως, αυτοί οι ταχυφορτιστές βρίσκονται συνήθως σε κοινόχρηστους χώρους και όχι τόσο σε νοικοκυριά. Τέλος, υπάρχουν ειδικά βύσματα για φόρτιση με συνεχές ρεύμα.
ΤΑΧΥΦΟΡΤΙΣΤΕΣ ΤΗΣ TESLA Οι σταθμοί γρήγορης φόρτισης του κατασκευαστή ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla ονομάζονται "superchargers". Εξελίχθηκαν ειδικά από την αμερικανική φίρμα για τη γρήγορη φόρτιση των δικών της οχημάτων. Στη Γερμανία υπάρχουν ήδη σχεδόν 80.
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ Η τιμή για έναν ιδιωτικό σταθμό φόρτισης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις τεχνικές προδιαγραφές του ακινήτου και στη Γερμανία κυμαίνεται κατά μέσο όρο μεταξύ 1.000 και 1.500 ευρώ. Αν πρέπει να τοποθετηθούν μεγάλου μήκους καλώδια, το κόστος σαφώς και αυξάνεται. Σημαντικό: Η εγκατάσταση πρέπει να πραγματοποιηθεί από έναν πιστοποιημένο ηλεκτρολόγο.
ΥΒΡΙΔΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Αυτοκίνητο με δύο μηχανικά σύνολα, τις περισσότερες φορές με έναν κινητήρα εσωτερικής καύσης και έναν ηλεκτροκινητήρα συν την μπαταρία. Ο βαθμός… εξηλεκτρισμού υποδεικνύεται από τον ανάλογο χαρακτηρισμό-προσθήκη, όπως mild, full και plug-in (ήπιο, πλήρες και επιπρόσθετο) του τύπου του υβριδικού συνόλου. Μόνο το τελευταίο μπορεί να φορτιστεί εξωτερικά. Στις άλλες περιπτώσεις, ο κινητήρας εσωτερικής καύσης είναι αυτός, που φορτίζει την μπαταρία.
ΧΡΟΝΟΣ ΦΟΡΤΙΣΗΣ Το πόσο γρήγορα τροφοδοτείται ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο με νέα ισχύ εξαρτάται από τρεις παράγοντες: τη χωρητικότητα της μπαταρίας του οχήματος, την τεχνολογία φόρτισης του αυτοκινήτου και την ικανότητα του φορτιστή.
MAZDAMX-30 E-SKYACTIV
ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΤΟ ΜΕ ΣΤΙΛ
Οι Ιάπωνες υπόσχονται αυτονομία 200 χιλιομέτρων. Αυτή η επίδοση δεν είναι η καλύτερη στον κόσμο, αλλά -για να είμαστε ειλικρινείς- στους περισσότερους μετακινούμενους αποδεικνύονται αρκετά. Το Mazda MX-30 μπορεί να χρησιμοποιηθεί υπέροχα στις σύντομες διαδρομές για τα ψώνια ή στο δρόμο από και προς το γραφείο. Το πλεονέκτημα της περιορισμένης αυτονομίας σχετίζεται με το γεγονός πως η μπαταρία ζυγίζει μόνο λίγο πάνω από 300 κιλά, κάτι που έχει θετική επίδραση στην οδική συμπεριφορά αυτού του e-Mazda. Το mini-SUV κινείται με ηρεμία, ο διακριτικός ήχος του κινητήρα, που ακούγεται από μεγάφωνο (!), σε κάνει να ξεχνάς γρήγορα ότι τη συγκεκριμένη στιγμή κάθεσαι σε ένα ηλεκτροκίνητο όχημα. Θα μπορούσε επίσης να είναι ένας βενζινοκινητήρας, που γουργουρίζει κάτω από το μπροστινό καπό. Πάντως, οι πίσω πόρτες, που ανοίγουν αντίθετα με τη φορά κίνησης του αυτοκινήτου, είναι ενοχλητικές, καθώς περιπλέκουν την πρόσβαση των επιβατών στην πίσω σειρά θέσεων.
