EMS, OBD, EEPROM, CPU, RAM… Αν σου είναι άγνωστες λέξεις αλλά είσαι από αυτούς που αναζητούν extra ώθηση στο αυτοκίνητο σου, τότε ήρθε η ώρα για μελέτη. Μάθε όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις για τον προγραμματισμό εγκεφάλων αυτοκινήτου, προτού φτάσεις στον προγραμματιστή.
Η πάροδος των χρόνων αλλά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στον χώρο της αυτοκίνησης, μας δίνει την δυνατότητα να εξελίξουμε το αγαπημένο μας μοντέλο. Μέσα σε αυτές είναι και ο επαναπρογραμματισμός του εγκεφάλου του, αυξάνοντας ουσιαστικά την ιπποδύναμή, χωρίς να επηρεάζεται η αξιοπιστία του. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως εδώ και πολλά χρόνια οι βιομηχανίες συνεργάζονται με εταιρίες ώστε να εξελίσσουν τα εργοστασιακά τους μοντέλα (Abt, Revo, Novitec κ.λ.π) αφού οι απαιτήσεις του κοινού αυτό προστάζουν. Πλέον και στην χώρα μας, βρισκόμαστε σε επίπεδο τέτοιο στο οποίο μπορούμε να επαναχαρτογραφήσουμε ECU εγγυημένα και με πολύ εντυπωσιακά, αλλά παράλληλα με γραμμικά και αξιόπιστα αποτελέσματα.
Εγκέφαλος
Ας πούμε όμως κάποια βασικά τα οποία θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε όρους και λειτουργίες αυτού του ευαίσθητου τμήματος που λέγεται εγκέφαλος. Οι ηλεκτρονικές μονάδες που διαχειρίζονται την λειτουργία του κινητήρα ονομάζονται ECU (Engine Control Unit) ή ΕMS (Engine Management System). Το βασικό μέρος ενός εγκέφαλου αποτελείται από έναν κεντρικό μικροεπεξεργαστή (CPU) συνήθως τεχνολογίας 32-bit που τρέχει στα 20ΜΗz, και από αναλογικά σήματα που προέρχονται από τους αισθητήρες του αυτοκινήτου, τα οποία δίνουν τα στοιχεία ώστε να εκτελεστούν οι αριθμητικοί υπολογισμοί σε συνδυασμό με πολύπλοκα αλγοριθμικά προγράμματα τα οποία υπάρχουν στην μνήμη. Η μνήμη χωρίζεται σε RAM, ROM και PROM. Η RAM αποθηκεύει προσωρινά τα δεδομένα εισόδου (από τους αισθητήρες) και εξόδου πριν αρχίσει το πρόγραμμα ελέγχου. Στην ROM έχουν αποθηκευθεί μόνιμα πληροφορίες ενώ η συγκεκριμένη μνήμη επικοινωνεί απευθείας με το πρόγραμμα ελέγχου. Η μνήμη PROM περιέχει σε μορφή αλγοριθμικού προγράμματος όλα τα κατασκευαστικά στοιχεία λειτουργίας του κινητήρα και στην ουσία αυτή είναι η μνήμη την οποία και επαναπρογραμματίζουμε.
Επιπλέον υπάρχει και μία ακόμα μνήμη η ΚΑΜ η οποία αποτελεί ουσιαστικά παραλλαγή της RAM και σε αυτή η CPU μπορεί να διαβάσει και να αποθηκεύσει νέα δεδομένα λειτουργίας. Τα σήματα από τους αισθητήρες (που μετατρέπονται από αναλογικά σε ψηφιακά και τούμπλαλιν) η ECU τα χρειάζεται προκειμένου να ρυθμίσει με απόλυτη ακρίβεια την λειτουργία των συστημάτων ψεκασμού και ανάφλεξης. Όταν η ECU δίνει εντολή στο σύστημα ψεκασμού στην πράξη ορίζει την στιγμή που θα ενεργοποιηθεί η ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα των μπεκ και την διάρκεια που θα μείνει ανοιχτή, ρυθμίζοντας έτσι την ποσότητα του μίγματος στον θάλαμο καύσης. Όσον αφορά στο σύστημα ανάφλεξης η ECU ρυθμίζει την στιγμή της ανάφλεξης του μπουζί καθώς και την προπορεία ανάφλεξης (αβάνς).
Επέμβαση
Ουσιαστικά λοιπόν, η επέμβαση γίνετε στην μνήμη PROM του εγκεφάλου του αυτοκινήτου σου. Το remaping μιας τέτοιας μνήμης αλλάζει τον προγραμματισμό του εγκέφαλου και κατ επέκταση την χαρτογράφηση του κινητήρα (συστήματα ψεκασμού και ανάφλεξης). Στην νέα μνήμη του υπάρχουν διαφορετικοί αλγοριθμικοί πίνακες από αυτούς του κατασκευαστή αλλάζοντας τον τρόπο σκέψης του εγκεφάλου ο οποίος πλέον δίνει προτεραιότητα στην αύξηση της απόδοσης του κινητήρα. Στα νέα μοντέλα αυτοκινήτων, η τεχνολογία μας έφερε μπροστά στις μνήμες EEPROM που επαναπρογραμματίζονται, στις περισσότερες περιπτώσεις χωρίς να ανοίξει καν ο εγκέφαλος, αφού γίνεται μέσω της θύρας EOBD, ενώ σε παλιότερα μοντέλα θα χρησιμοποιηθούν τακτικές BDM Programming. Οι αλλαγές μνήμης ήταν στην «μόδα» στην αρχή των ψεκασμών στη δεκαετία του 90. Αρχικά οι μνήμες EPROM ήταν κολλημένες και μετά ήταν τοποθετημένες σε βάση και η αλλαγή-αντιγραφή ήταν μια πολύ απλή διαδικασία.
Τι να προσέξω
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες κατασκευάζουν ένα μοντέλο με κύριο στόχο την κατανάλωση, και τους χαμηλούς ρύπους ώστε να πάρουν έγκριση τύπου και να μπορέσουν να κυκλοφορήσουν. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα κάποιες φορές να θυσιάζουν τις επιδόσεις του μοτέρ ρυθμίζοντας το, πολύ συντηρητικά. Με την αναβάθμιση του εγκεφάλου, ουσιαστικά απελευθερώνουμε την «κομμένη» από το εργοστάσιο ιπποδύναμη. Ανάλογα τον κινητήρα αλλά και τις προδιαγραφές του, μπορούμε να δούμε μια αύξηση του 10-15% σε ατμοσφαιρικούς κινητήρες και έως 50% σε υπερτροφοδοτούμενους. Τα πλεονεκτήματα μιας επαναχαρτογράφησης είναι η ισορροπία δύναμης και ροπής σε όλο το φάσμα της λειτουργίας του μοτέρ, και καλύτερες επιδόσεις. Τα μειονεκτήματα είναι η αύξηση της κατανάλωσης καυσίμου, κάτι που θα πρέπει να το ζυγίσεις καλά, πριν πάρεις την απόφαση να προχωρήσεις. Ένα πράγμα που θα πρέπει να προσέξεις ακόμα, είναι να μετρηθεί σε δυναμόμετρο το αυτοκίνητο σου πριν την νέα χαρτογράφηση αλλά και μετά, ώστε να δεις με τα μάτια σου τα αποτελέσματα, όπως επίσης να εξασφαλίσεις και εγγύηση καλής λειτουργίας του κινητήρα σου από τον εγκαταστάτη/προγραμματιστή.