Ποιοι παράγοντες ελαττώνουν τη συγκέντρωση των οδηγών;

Το 95% όσων τσακώθηκαν έκαναν λάθος χειρισμό στην οδήγηση. Κινητό: 50% των οδηγών το χρησιμοποιεί (τουλάχιστον το παραδέχεται). Στους επαγγελματίες το 25% στέλνει μηνύματα την ώρα που οδηγάει. Αλκοόλ: Το 20% των αντρών έχουν οδηγήσει μεθυσμένοι, μόνο 5% οι γυναίκες.

Το 95% όσων τσακώθηκαν έκαναν λάθος χειρισμό στην οδήγηση

Είναι (ή πρέπει να γίνει) γνωστό σε όλους ότι η οδήγηση είναι δραστηριότητα που απαιτεί υπεύθυνους οδηγούς. Η ψυχική, συναισθηματική και σωματική κατάσταση του οδηγού καθορίζουν άμεσα την ικανότητά του να λαμβάνει γρήγορες και πολύ σημαντικές αποφάσεις. Η οδηγική ασφάλεια εξαρτάται άμεσα από τέσσερις παράγοντες: δρόμος, όχημα, περιβάλλον και οδηγός. Ο τελευταίος είναι και ο πιο απρόβλεπτος παράγοντας. Η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών με τα περισσότερα δυστυχήματα, με περίπου 60 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων, όταν ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι 45 (Eurostat, 2021). Σύμφωνα με τους ειδικούς, η συμπεριφορά του οδηγού έπαιξε πολύ καθοριστικό ρόλο στην πλειονότητα των τροχαίων, και επομένως θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί.
Ενδεικτική της σπουδαιότητας του ανθρώπινου παράγοντα στα τροχαία είναι μια πρόσφατη έρευνα η οποία αποκάλυψε τους παράγοντες που επηρεάζουν περισσότερο τη συμπεριφορά των οδηγών. Η συντριπτική πλειοψηφία των οδηγών (95%) ανέφερε ότι ο διαπληκτισμός τους με κάποιον άλλο οδηγό και τα νεύρα που είχαν μετά, οδήγησαν μετέπειτα σε λάθος χειρισμό.
 

Κινητό: 50% των οδηγών το χρησιμοποιεί (τουλάχιστον το παραδέχεται)

Στο σύνολο των 1.601 συμμετεχόντων (48% άντρες, 52% γυναίκες), το 49% παραδέχτηκε ότι χρησιμοποίησε κινητό ενώ οδηγούσε, με το υψηλότερο ποσοστό να σημειώνεται στην ηλικιακή ομάδα 35-54 (59%). Αυτό σημαίνει ότι 6 στους 10 οδηγούς της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας έχει παραδεχτεί ότι έχει μιλήσει στο τηλέφωνο καθώς βρισκόταν πίσω από το τιμόνι. Από κοντά ακολουθεί και η ομάδα 17-34, με ποσοστό 49%. Σε αυτή την ηλικιακή ομάδα, αξιοσημείωτη είναι και η χρήση του κινητού τηλεφώνου, όχι μόνο για ομιλία, αλλά και για ανταλλαγή μηνυμάτων εν ώρα οδήγησης (23%). Σε συνδυασμό με τον κακό καιρό, τη συζήτηση με επιβάτες, το φαγητό, το κάπνισμα ή τη δυνατή μουσική, η επικινδυνότητα της χρήσης του κινητού πολλαπλασιάζεται. Εξίσου επικίνδυνη είναι και η παρατεταμένη χρήση της οθόνης infotainment εν ώρα οδήγησης. Συγκεκριμένα, το 33% των οδηγών 17-34 έχουν χρησιμοποιήσει το GPS εν ώρα οδήγησης. Κι όλα αυτά την ώρα που οι έρευνες δείχνουν ότι τα τροχαία ατυχήματα συμβαίνουν 9 φορές πιο συχνά όταν ο οδηγός χρησιμοποιεί το κινητό του.
 

Στους επαγγελματίες, το 25% στέλνει μηνύματα την ώρα που οδηγάει

Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι η χρήση του κινητού τηλεφώνου, η ρύθμιση του GPS και η ανταλλαγή μηνυμάτων εν ώρα οδήγησης, είναι δείκτες που ανεβαίνουν κατακόρυφα μεταξύ εκείνων που περνούν τις περισσότερες ώρες στο τιμόνι: τους επαγγελματίες οδηγούς. Το 63% των επαγγελματιών παραδέχτηκε ότι έχει πραγματοποιήσει κλήσεις εν ώρα καθήκοντος, ενώ υψηλότατο είναι το ποσοστό και για το αδίκημα της ανταλλαγής μηνυμάτων (25%). Σύμφωνα με τους ερευνητές, ένας ακόμη παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την οδηγική συμπεριφορά, είναι το κάπνισμα. Και σε αυτή τη κατηγορία «διαπρέπουν» οι επαγγελματίες οδηγοί, αφού το 50% καπνίζει συστηματικά ενώ ταυτόχρονα οδηγάει.
 

Αλκοόλ: Το 20% των αντρών έχουν οδηγήσει μεθυσμένοι, μόνο 5% οι γυναίκες

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαφορά μεταξύ αντρών και γυναικών στον συνδυασμό οδήγησης και κατανάλωσης αλκοόλ. Το συνολικό ποσοστό των οδηγών που δήλωσαν ότι έχουν οδηγήσει μεθυσμένοι ανέρχεται στο 13%. Ωστόσο, στην ίδια ερώτηση οι άντρες οδηγοί «σκαρφαλώνουν» στο 20%, ενώ οι γυναίκες δεν ξεπερνούν το 5%. Για την ίδια παράβαση, μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η επίδοση των μοτοσικλετιστών.  Με ποσοστό 21% «εκτινάσσονται» στην κορυφή της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ. Έχει αποδειχτεί ότι το αλκοόλ είναι καταστροφικό για την απόδοση του οδηγού, μειώνοντας αισθητά τον χρόνο αντίδρασης, και ταυτόχρονα αυξάνοντας κατά πολύ τον αυθορμητισμό και την τάση για επιθετική οδήγηση.