Είναι η τεχνολογία που δεν αφήνει τους εξωτερικούς θορύβους να περάσουν στο εσωτερικό του αυτοκινήτου. Πώς λειτουργεί και τι ιδιαίτερο έχει το NVH (Noise, Vibration και Harshness).
Οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, γνωρίζετε τις αεροδυναμικές σήραγγες, τους ειδικά διαμορφωμένους θαλάμους όπου κάθε αυτοκινητοβιομηχανία πραγματοποιεί δοκιμές εξέλιξης σε νέα μοντέλα της. Εκεί, μέσω αισθητήρων, προσομοιώνονται πραγματικές συνθήκες οδήγησης και αξιολογείται ο αεροδυναμικός συντελεστής (Cd), καθώς και τα επίπεδα θορύβου που περνάνε στην καμπίνα. Σε αυτές τις δοκιμές εξέλιξης σημαντικό ρόλο παίζει η τεχνολογία NVH.
Πρόκειται για την επιστημονική μελέτη που εξετάζει τρεις βασικές παραμέτρους: τον θόρυβο (Noise), τη δόνηση (Vibration) και την τραχύτητα-σκληρότητα (Harshness). Από αυτές τις τρεις λέξεις προκύπτει το αρκτικόλεξο NVH, το οποίο μας «λέει» πόσο απομονωμένη είναι η καμπίνα ενός νέου μοντέλου. Ο θόρυβος και η δόνηση είναι πιο ρεαλιστικά μετρήσιμες έννοιες. Αντίθετα, η τραχύτητα έχει έντονο υποκειμενικό στοιχείο, για αυτό και σχετίζεται περισσότερο ο τομέας της ψυχοακουστικής που βλέπει πώς αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος κάθε θόρυβο.
NVH που λειτουργεί φέρνει άνεση και καλύτερη οδική συμπεριφορά
Υπάρχουν δύο ευρύτερες κατηγορίες στις οποίες «χωρίζεται» η τεχνολογία NVH: α) την ενασχόληση με τους θορύβους που ακούν οι επιβάτες και β) τους θορύβους που προκύπτουν εξωτερικά, από την κίνηση του οχήματος. Ένα αυτοκίνητο με καλή ηχομόνωση αφενός έχει βελτιωμένη τη συνολική άνεση και την ποιότητα οδήγησης (π.χ. με καλύτερη κύλιση), αφετέρου προσφέρει αναβαθμισμένα επίπεδα ασφάλειας, διότι ο οδηγός έχει λιγότερους περισπασμούς ώστε να μπορεί να αντιδράσει εγκαίρως σε πιθανό κίνδυνο ή πρόβλημα. Για αυτό, εξάλλου, οι επενδύσεις στον τομέα του NVH θα φτάσουν τα 2,5 δις δολάρια ετησίως το 2026!
Πώς «σβήνουν» οι θόρυβοι;
Κάθε επιβατικό όχημα «ακούει» κραδασμούς από τις διαφορετικές κατευθύνσεις:
- αεροδυναμικοί (από τα συστήματα κλιματισμού - εξαερισμού HVAC)
- μηχανικοί (από τον κινητήρα, τα ελαστικά, το φρενάρισμα)
- ηλεκτρικά (αφορά τα ηλεκτρικά μοντέλα που έχουν διαφορετική τεχνική διαμόρφωση)
Η προέλευση κάθε κραδασμού έχει και διαφορετική αντιμετώπιση. Αντίστοιχα, λοιπόν, υπάρχουν 3 τρόποι για να περιοριστούν:
- Θόρυβοι και δονήσεις που προκύπτουν από το αμάξωμα του αυτοκίνητου (π.χ. ανάρτηση) περιορίζονται μέσω καλύτερης λειτουργίας αυτών των εξαρτημάτων. Μειώνεται η αρχική πηγή του ήχου.
- Διακόπτεται η διαδρομή παραγωγής του ήχου, χάνει δηλαδή την δυναμική του ενώ «κινείται» προς την καμπίνα.
- Απορρόφηση αεροδυναμικών θορύβων μέσω χρήσης των κατάλληλων μονωτικών υλικών.
Ο συνθέτης του «Νονού» έβαλε το... χεράκι του με το ηλεκτρικό 500αράκι
Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που πρέπει (έπρεπε) να λύσουν οι επιστήμονες του τομέα NVH σχετίζεται με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Είναι σχεδόν αθόρυβα! Ο ήχος, δηλαδή, λάμπει δια της απουσίας του, διότι ο ηλεκτρομαγνητισμός δεν προκαλεί εκπομπές θορύβου, σε αντίθεση με τη θερμοδυναμική.
Θα αναρωτηθεί κανείς, τόση ώρα μας λες πόσο σημαντικό είναι να «σβήνεις» ήχους από την καμπίνα ενός αυτοκινήτου. Ναι, αλλά οι άλλοι οδηγοί και οι πεζοί πρέπει να αντιλαμβάνονται την παρουσία ενός ηλεκτρικού (ή PHEV) μοντέλου. Για αυτό έχει θεσπιστεί σχετική νομοθεσία που υποχρεώνει κάθε ηλεκτροκίνητο μοντέλο να είναι εξοπλισμένο από συσκευή εκπομπής θορύβου. Ο ήχος προέρχεται από ένα νέο σύστημα που ονομάζεται Acoustic Vehicle Alert System (AVAS), το οποίο χρησιμοποιεί γεννήτριες ήχου για να παράγει ένα συγκεκριμένο επίπεδο θορύβου όταν ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο κάνει όπισθεν ή κινείται μέχρι 20 χλμ./ώρα. Ο ήχος που παράγεται είναι παρόμοιος σε ένταση με αυτόν του συμβατικού κινητήρα καύσης και μπορεί να απενεργοποιηθεί προσωρινά από τον οδηγό εάν κριθεί απαραίτητο.
Στη Fiat, μάλιστα, το... τερμάτισαν. Οι Ιταλοί έβαλαν στο ηλεκτρικό 500αράκι μία ξεχωριστή μελωδία όταν κινείται έως τα 20 χλμ./ώρα. Για την ακρίβεια, έχουν επιλέξει τη μελωδία του Nino Rota, από την ταινία «Amarcord». Αν δεν γνωρίζετε, ο θρυλικός Ιταλός μουσικοσυνθέτης δημιούργησε το soundtrack των δύο πρώτων ταινιών της τριλογίας «Ο Νονός». Σε παρόμοια λογική, η BMW επέλεξε τον Hans Zimmer (Interstellar, Inception, Dark Knight) για φτιάξει τεχνητούς ήχους στα δικά της ηλεκτρικά, όπως η i4.
NVH: Πώς οι εξωτερικοί ήχοι δεν περνάνε μέσα στην καμπίνα
Στο ηλεκτρικό 500αράκι ο συνθέτης του «Νονού» έφτιαξε ψεύτικο ήχο
Έτσι αντιμετωπίζονται τα 3 είδη ηχητικών κραδασμών
Τι κάνει το σύστημα AVAS
65% μεγαλύτερος κίνδυνος κατάθλιψης αν ακούς συνεχώς θόρυβο άνω των 70 dB
Μεγαλύτερη φασαρία μέσα στο αυτοκίνητο σημαίνει αυξημένος κίνδυνος κατάθλιψης
Ησυχία σαλονιού μέσα στο αυτοκίνητο ή θες ήχο, ακόμη και ψεύτικο, σε κάθε γκαζιά;