Μάθε τα πάντα για τα λιπαντικά του αυτοκινήτου, τι πρέπει να κάνεις και τι όχι και δώσε στον κινητήρα σου περισσότερα χρόνια ζωής
Ένα από τα σημαντικότερα πράγματα για την εύρυθμη λειτουργία του κινητήρα μας είναι τα λάδια. Όμως τι λάδια; Είναι όλα ίδια; Τι σημαίνουν τα νούμερα πάνω στην ετικέτα; Κάνει το ίδιο λάδι για κινητήρες βενζίνης και diesel; Να βάλω, απλά, ημισυνθετικά ή full συνθετικά; Πώς να επιλέξω; Και πως θα ξεχωρίσω το ποιοτικό ανάμεσα στα φθηνά; Ή, κάθε πότε να τα αλλάζω;
Ενδεχόμενο λάθος μπορεί να προκαλέσει μεγάλη βλάβη στον κινητήρα. Τι δεν πρέπει να κάνεις λάθος στην επιλογή λιπαντικού.
Όταν αποφασίζουμε την αλλαγή λιπαντικών για τον κινητήρα μας, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας τα εξής πράγματα για να μην κάνουμε κακό στον κινητήρα μας:
- Δεν κάνουν όλα τα λιπαντικά για όλους τους τύπους κινητήρων και πως κάθε λιπαντικό πληροί ορισμένα standards τα οποία και πρέπει να τα γνωρίζουμε, όταν θα προβούμε σε αλλαγή λαδιών.
- Δεν χρησιμοποιώ ποτέ λιπαντικό βενζινοκινητήρα σε κινητήρα πετρελαίου. Αν χρησιμοποιηθεί λιπαντικό βενζινοκινητήρα σε κινητήρα πετρελαίου, θα υπάρξει διάβρωση του μετάλλου λόγω σχηματισμού θεϊκού οξέως, ενώ θα αυξηθεί και το ιξώδες του λιπαντικού λόγω σχηματισμού αιθάλης, όλο αυτό θα έχει δυσάρεστες συνέπειες για το αυτοκίνητό μας.
- Δεν συμπληρώνουμε τον κινητήρα με λάδι που έχει διαφορετική ρευστότητα. Το «μείγμα» δεν θα ανακατευτεί σωστά και μόνο ζημιά θα κάνετε.
- Αν αλλάζουμε λάδια 2 φορές το χρόνο, μπορούμε να επιλέξουμε άλλον τύπο για το χειμώνα και άλλον για το καλοκαίρι.
- Αν αλλάζουμε λάδια 1 φορά το χρόνο, επιλέγουμε συνθετικά λιπαντικά που λειτουργούν σε μεγάλο εύρος θερμοκρασιών. Π.χ. για Ελλάδα: 0W40.
Τι σημαίνουν τα νούμερα οξείδωσης και τι πρέπει να κάνω πριν προβώ στην αγορά των λιπαντικών.
Αν σκεφτόμαστε πιο λιπαντικό είναι το κατάλληλο για το αυτοκίνητό μας, η απάντηση είναι σχετικά απλή. Το κατάλληλο λιπαντικό είναι αυτό που ορίζει ο κατασκευαστής του αυτοκινήτου σας.Το manual οδηγιών αναφέρει όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το λιπαντικό του κινητήρα σας.
Επιπλέον θα πρέπει να γνωρίζουμε τι σημαίνουν τα νούμερα οξείδωσης. Ας υποθέσουμε ότι αγοράσατε ένα λιπαντικό, 10W-40. Αυτό σημαίνει πως, όσο μικρότερος είναι ο πρώτος αριθμός (10), τόσο πιο σταθερό παραμένει το ιξώδες του λιπαντικού σε χαμηλές θερμοκρασίες. Ο βαθμός καλοκαιριού ακολουθεί το γράμμα W του χειμώνα (δηλαδή 40) και όσο μεγαλύτερος είναι, τόσο περισσότερο το λάδι παραμένει σταθερό σε υψηλές θερμοκρασίες.
Τι είναι ο «δείκτης ιξώδους» και τα λιπαντικά «low SAPS»;
Το ιξώδες φανερώνει πόσο παχύρευστο είναι ένα λιπαντικό. Το ιξώδες του λαδιού πρέπει να μεταβάλλεται μέσα σε ορισμένα όρια, ανάλογα με τη μεταβολή της θερμοκρασίας. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί κατά την αρχική εκκίνηση του κινητήρα πρέπει το λάδι να φτάνει αμέσως στις τριβόμενες επιφάνειες. Όταν όμως ο κινητήρας ζεσταθεί, το πάχος της μεμβράνης αυτής πρέπει να διατηρείται σταθερό, ώστε να αποφεύγεται η επαφή των μεταλλικών επιφανειών.
Τα λιπαντικά low SAPS είναι τα πιο διαδεδομένα και έχουν σχεδιαστεί ώστε να είναι φιλικά με τα μοντέρνα συστήματα επεξεργασίας των καυσαερίων. Τα στοιχεία της θειικής τέφρας του φωσφόρου και του θείου που διαθέτουν στη σύστασή τους αυξάνουν την απόδοση λίπανσης του λιπαντικού του κινητήρα, με συνέπεια να συσσωρεύονται λιγότερα κατάλοιπα καύσης στο φίλτρο σωματιδίων πετρελαίου, με αποτέλεσμα αυξημένη διάρκεια ζωής του φίλτρου σωματιδίων.
Η καλή λίπανση μειώνει τις τριβές στα κινητά μέρη, και κάνει τον κινητήρα πιο ανθεκτικό στο πέρασμα του χρόνου.
Τα λιπαντικά των κινητήρων έχουν δυο βασικές λειτουργίες. Πρώτα από όλα λιπαίνουν, δηλαδή μειώνουν τις τριβές ανάμεσα στα κινούμενα μέρη του κινητήρα. Το λάδι δημιουργεί ένα φιλμ το οποίο εισχωρεί ανάμεσα στις δυο επιφάνειες, επιτρέποντας τους παράλληλα την κίνηση, χωρίς όμως να έρχονται σε επαφή.
Η δεύτερη βασική λειτουργία που εξυπηρετεί το λιπαντικό, είναι η απαγωγή θερμότητας από τα τοιχώματα του κινητήρα. Λειτουργεί για παράδειγμα σαν τον αέρα που φυσάμε πάνω σε καυτό φαγητό για να κρυώσει, κάτι που διατηρεί τον κινητήρα σε καλή κατάσταση με το πέρασμα του χρόνου. Το λάδι που ρέει εντός του κινητήρα πρέπει να είναι σε τέτοια κατάσταση που η σύνθεση του να μπορεί να αντέχει τις θερμοκρασίες λειτουργίας.
Κάθε πότε πρέπει να αλλάζω λάδια και ποια είδη υπάρχουν;
Η διάρκεια ζωής του κάθε λιπαντικού είναι ορισμένη και ορίζεται από τον κατασκευαστή του και στη συνέχεια από τον κατασκευαστή του αυτοκινήτου, ο οποίος γνωρίζει τις αντοχές και τις καταπονήσεις που δέχεται το μηχανικό σύνολο. Ακόμα μια σημαντική λειτουργία του λιπαντικού είναι ότι, λόγω των ειδικών καθαριστικών συστατικών που διαθέτει, φροντίζει και απομακρύνει τα διάφορα υπολείμματα καύσης που δημιουργούνται. Για παράδειγμα τα συνθετικά λάδια αντέχουν μέχρι και 30.000 χλμ., όμως οι συνθήκες οδήγησης, καθώς και ο τρόπος λειτουργίας του κινητήρα παίζουν καθοριστικό ρόλο για την απόδοση του λιπαντικού σε βάθος χρόνου. Γι αυτό είναι απαραίτητο να αλλάζουμε το λάδι μια φορά το χρόνο (τουλάχιστον), ακόμα και αν δεν έχει συμπληρωθεί ο αριθμός των χιλιόμετρων.
Σε ότι αφορά τα είδη των λιπαντικών έχουμε τα εξής:
Ορυκτέλαια. Σε αυτού του τύπου τα λιπαντικά, τα μόρια διαφέρουν σε μέγεθος και σύνδεση, με αποτέλεσμα να καταπονούνται περισσότερο και σε μικρότερο χρονικό διάστημα κατά τη χρήση. Οι σύγχρονοι κινητήρες κατασκευάζονται με ακραίες ανοχές, με αποτέλεσμα το ορυκτέλαιο να μην μπορεί να τους παράσχει την ανάλογη λίπανση. Συνθετικά. Το βασικότερο χαρακτηριστικό αυτών των προϊόντων είναι ότι διατηρούν σταθερές τις μοριακές αλυσίδες σε αρκετά υψηλές και χαμηλές θερμοκρασίες. Έτσι, το ιξώδες τους παραμένει σταθερό, ώστε να λιπαίνουν σωστά τον κινητήρα σε κάθε περίσταση. Ημισυνθετικά. Τα ημισυνθετικά λιπαντικά είναι μείγματα συνθετικών και ορυκτελαίων και οι επιδόσεις τους είναι υψηλότερες από εκείνες των ορυκτέλαιων. Θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μην αναμειγνύονται ορυκτέλαια και συνθετικά λιπαντικά. Aνακυκλωμένα. Τα ανακυκλωμένα λιπαντικά που προέρχονται από χρησιμοποιημένα λάδια που καθαρίζονται και θερμαίνονται σε υψηλή θερμοκρασία για να ανακτήσουν τα χαρακτηριστικά τους και αναμειγνύονται με καινούργια λάδια και ειδικά πρόσθετα. Ο βαθμός απόδοσης του ανακυκλωμένου λιπαντικού φτάνει το 70% σε σχέση με το μη ανακυκλωμένο.