Επιλέξετε σωστά ελαστικά

Τα τέσσερα σημεία με τα οποία το αυτοκίνητό μας κάνει επαφή με το έδαφος, έχουν σημασία ιδιαίτερα μεγάλη για την ασφάλεια των μετακινήσεων. Στο ταξίδι ή στην πόλη, ένα καλό ελαστικό – ή απλά το κατάλληλο για κάθε αυτοκίνητο και χρήση- μπορεί να μας βγάλει από αρκετά δύσκολες καταστάσεις. Η δομή του ελαστικού με το σκελετό και τις στρώσεις του συνθετικού υλικού που καταλήγουν στην επίστρωση της silica, διαφέρει από ελαστικό σε ελαστικό και εξαρτάται από τη χρήση για την οποία το κάθε ένα προορίζεται. 
 

Χωρίζοντας τα ελαστικά σε τμήματα, θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τη σημασία που έχει η σωστή επιλογή, ακόμα και όταν "ξεφεύγει" λίγο από την οικονομική βάση που έχουμε ορίσει.

Τα ελαστικά αποτελούνται εκτός από το σκελετό, από τη ζώνη, τοιχώματα στα πλαϊνά και την επιφάνεια τριβής. Ο σκελετός των ελαστικών είναι αυτό που έλεγαν οι παλιότεροι "τα λινά" και πλέον αποτελείται από ίνες συνθετικών υλικών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει πολύ μεγαλύτερη αντοχή στην καταπόνηση και λιγότερη πρόωρη φθορά. Οι ίνες αυτές, έχουν "πλέξη" κάθετη προς τη φορά που κυλάει το ελαστικό και από αυτή την τεχνική "ιδιαιτερότητα", προκύπτει ο προσδιορισμός Radial. Η ζώνη των ελαστικών, είναι το τμήμα εκείνο που φροντίζει για τον περιορισμό της παραμόρφωσης όταν το ελαστικό πιέζεται προς μια κατεύθυνση, όταν για παράδειγμα το αυτοκίνητο στρίβει και το φορτίο του βάρους και της ταχύτητας επιβαρύνει τη μια πλευρά του ελαστικού. 
 

Πάνω από τα δομικά στοιχεία του ελαστικού, έχουμε κάποια συγκεκριμένα μίγματα καουτσούκ που βοηθούν στην ύπαρξη της χάραξης του ελαστικού ανάλογα με τη χρήση για την οποία προορίζεται. Η χάραξη είναι το κύριο χαρακτηριστικό της μορφής του ελαστικού και είναι ειδικά μελετημένη προκειμένου να βελτιστοποιεί την επαφή του ελαστικού με το δρόμο, ανεξαρτήτως συνθηκών. Η χάραξη μαζί με το μέγεθος του ελαστικού, είναι τα σημαντικότερα στοιχεία που επηρεάζουν τόσο το κόστος της αγοράς των ελαστικών, όσο και το κόστος της μετακίνησης αφού μπορούν να αυξήσουν εκθετικά την κατανάλωση του καυσίμου σε περίπτωση ακατάλληλης επιλογής. 
 

Ένας βασικός κανόνας που αφορά τις διαστάσεις του ελαστικού και επηρεάζει την κατανάλωση του καυσίμου, είναι πως οποιαδήποτε αλλαγή πάνω από ένα νούμερο σε σχέση με αυτό που ορίζει ο κατασκευαστής σε ότι έχει να κάνει με το πλάτος, επιβαρύνει "ορατά" την κατανάλωση καθώς αυξάνει αρκετά το συντελεστή τριβής των ελαστικών. Λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας, ο κινητήρας χρειάζεται περισσότερο καύσιμο για να "ξεπεράσει" την αυξημένη τριβή, ενώ ακόμα και χωρίς αρνητική επίπτωση στις επιδόσεις του αυτοκινήτου, η τιμή της μέσης κατανάλωσης θα εμφανίσει αυξητικές τάσεις. 
 

Η καλύτερη δυνατή απόδοση των ελαστικών, συνδέεται και με τα χαρακτηριστικά τους σε σχέση με τις δυνατότητες του αυτοκινήτου για το οποίο προορίζονται. Ίδια ελαστικά (εταιρεία, τύπος και διάσταση) μπορεί να έχουν διαφορετικό δείκτη ταχύτητας και να εμφανίζουν διαφορετική συμπεριφορά, μια και από αυτόν εξαρτάται ακόμα και το μίγμα της επίστρωσης, από το οποίο προκύπτει διαφορά στην ταχύτητα ανάπτυξης θερμοκρασίας λειτουργίας. Ένα λάστιχο που έχει σχεδιαστεί και προσφέρεται για ταχύτητες άνω των 200 χλμ./ώρα, όπως είναι λογικό, παρουσιάζεται πιο "δύσκολο" στο να πιάσει τη σωστή θερμοκρασία λειτουργίας όταν τοποθετείται σε αυτοκίνητο που δεν έχει αυτό το χαρακτηριστικό αναφορικά με την ταχύτητά του. Κατά συνέπεια, η ιδανική θερμοκρασία λειτουργίας δεν αναπτύσσεται εύκολα και το maximum της απόδοσης του ελαστικού δεν τίθεται στη διάθεση του οδηγού. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως τα ελαστικά με δείκτη ταχύτητας “Η” είναι σχεδιασμένα για ταχύτητες έως τα 210 χλμ./ώρα, ενώ αυτά που έχουν σήμανση "Ζ", έχουν σχεδιαστεί για ταχύτητες από 240 χλμ./ώρα και πάνω. 

Ο δείκτης ταχύτητας συνδέεται άμεσα με τη σκληρότητα της γόμας και την φθορά της όταν η χρήση του ελαστικού γίνεται με τρόπο που “ξεφεύγει” από τις επιταγές του κατασκευαστή. Ένα ελαστικό που έχει δείκτη ταχύτητας χαμηλότερο από τις δυνατότητες του αυτοκινήτου, που μπορεί πολλές φορές να γίνεται για λόγους εξοικονόμησης χρημάτων κατά την τοποθέτηση, μια και τα ελαστικά με δείκτη υψηλής ταχύτητας είναι κατά κανόνα ακριβότερα, εύλογα θα φθαρεί γρηγορότερα από το αναμενόμενο. Έτσι, αντί για οικονομία, θα βρεθεί ο ιδιοκτήτης να πρέπει να αλλάξει τα λάστιχα του αυτοκινήτου νωρίτερα από όσο μπορεί να υπολόγιζε. Η μαλακή γόμα, έχει κατά κανόνα καλύτερη οδική συμπεριφορά, μια και ζεσταίνεται και πιο γρήγορα, αλλά εμφανίζει και μικρότερη διάρκεια ζωής. 
 

Ανεξάρτητα από αυτό πάντως, ο τακτικός έλεγχος της κατάστασης των ελαστικών είναι επιβεβλημένος, προκειμένου ο οδηγός να ξέρει ανά πάσα στιγμή σε τι κατάσταση είναι τα ελαστικά του αυτοκινήτου. Ο έλεγχος της πίεσης και το τσεκάρισμα για τυχόν ασύμμετρη φθορά, είναι ζωτικής σημασίας καθώς έτσι προλαμβάνονται δυσάρεστες καταστάσεις, ενώ μόνο έτσι μπορεί ο οδηγός να έχει πραγματικό έλεγχο της φθοράς των ελαστικών και να μπορεί να προγραμματίσει την αντικατάστασή τους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως κατά μέσο όρο, η διάρκεια ζωής των ελαστικών είναι μεν τα 35.000- 40.000 χιλιόμετρα, υπάρχουν όμως δε πάρα πολύ λόγοι για τους οποίους η φθορά επιταχύνεται και γίνεται επιβεβλημένη η αντικατάσταση. Το σημείο στο οποίο αναφέρεται η ημερομηνία παραγωγής του ελαστικού, βοηθάει στο να έχουμε καλύτερη εικόνα για την κατάσταση των ελαστικών, μια και δεν αποκλείεται η περίπτωση να έχουν περάσει αρκετά χρόνια μετά την παραγωγή των ελαστικών και η φθορά τους να μην συνάδει με την ηλικία. Με άλλα λόγια, ένα φαινομενικά καινούργιο ελαστικό, μπορεί να βρίσκεται αρκετά χρόνια, είτε στα ράφια της εμπορίας ελαστικών, είτε στο αυτοκίνητο και παρά την καλή του εικόνα, να μην είναι ασφαλές για χρήση. 
 

Η έγκαιρη αντικατάσταση όταν τα ελαστικά έχουν περάσει τα τρία χρόνια χρήσης σε κάποιο αυτοκίνητο, είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος να παραμένει σε υψηλά επίπεδα η πρόληψη των ατυχημάτων αλλά και η ασφάλεια των μετακινήσεών μας. Είναι και θέμα οικονομίας μια και η σωστή επιλογή και η κατάλληλη χρήση/ συντήρηση των ελαστικών, επιτρέπει την απόλυτη εκμετάλλευσή τους, "εξαντλώντας" τα περιθώρια χρήσης έτσι όπως ορίζονται από τον κατασκευαστή. Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται και η καλύτερη σχέση τιμής/ απόδοσης στην αγορά των ελαστικών, προσφέροντας ένα επιπλέον όφελος στον ιδιοκτήτη του οχήματος.